خاطره اى از روز معلم، رويارويى مطهرى اسلاميست با آريان پور ماركسيست: دكتر مرتضى مطهرى از اواسط دهه چهل تا وقوع انقلاب ٥٧ در دانشكده الهيات دانشگاه تهران همين رشته را تدريس مى كرد. وزارت آموزش عالى شاه در همان دوره، امير حسين آريان پور را به دليل گرايش هاى ماركسيستى از دانشكده علوم اجتماعى دانشگاه تهران به دانشكده الهيات تبعيد كرد. اين دانشكده در سرچشمه تهران بود و بعد از انقلاب به حزب جمهورى اسلامى تعلق گرفت و انفجار معروف ٧ تير ١٣٦٠ در آن جا رخ داد. آريان پور در همين دانشكده به عنوان استاد جامعه شناسى به ترويج باورهايش مى پرداخت، به گونه اى كه دانشجويان چپ از ساير دانشكده هاى دانشگاه تهران در كلاس هاى ايشان حاضر مى شدند. در واقع آن قدر كه كلاس هاى آريان پور شلوغ مى شد كلاس هاى مطهرى خلوت. اين امر و نيز تبليغ انديشه هاى ماركسيستى در اين دژ الهيات، خشم مطهرى را برانگيخت. در سال ٤٩ يا ٥٠ بود كه شخصى به قصد كشت با چاقو به آريان پور در كلاس درس دانشكده الهيات حمله كرد. آريان پور كه افزون بر تبحر در دانش جامعه شناسى، ورزشكار ووزنه بردار هم بود با چابكى از اين توطئه قتل جان سالم به در برد. همگان معتقد بودند كه مرتضى مطهرى پشت اين توطئه بوده . پليس رژيم شاه هم كه از انديشه هاى آريان پور و ترويج آن در دانشگاه متنفر بود مساله را پيگيرى نكرد .تا اين كه انقلاب شد و امير حسين آريان پور نگران انتقام مرتضى مطهرى بود كه حالا عضو مهم شوراى انقلاب شده بود. اما آريان پور خوش شانس بود چون مطهرى در ١١ ارديبهشت ٥٨ توسط گروه فرقان ترور شد. من در آن هنگام در تهران بودم همراه هيات خلق عرب و براى مذاكره با دولت بازرگان. در همان روز هم سازمان فدائيان خلق بزرگترين تظاهرات روز كارگر را در تهران سامان داد كه من و برخى از أعضاى هيات – از جمله روانشاد مهدى شبير خاقانى برادر شيخ محمد طاهر شبير خاقانى رهبر دينى مردم عرب- در آن تظاهرات شركت كرديم كه در همان جا خبر ترور مطهرى را شنيديم. بعدها مشخص شد كه گروه فرقان در كوچه اخوان خيابان جمال زاده خانه تيمى داشتند كه منزل برادرم در آن كوچه بود.
پ ن: اين دو رقيب ايديولوژيك تاثير خودرا داشتند، مطهرى بر روشنفكران مذهبى و البته بعد از شريعتى و آريان پور بر طيف چپ جامعه ايران. كتاب زمينه جامعه شناسى او يكى از كتاب هاى موثر آن دوره بود.
یوسف عزیزی بنی طرف
۴/۵/۲۰۱۹
